Hoe boardevaluaties waardecreatie stimuleren

Toch rijst de vraag: hoe behouden en verbeteren besturen hun effectiviteit en wendbaarheid? Hoe zorgen ze voor een open, constructieve relatie met het management, zodat ze snel kunnen schakelen bij plotselinge veranderingen?

Wat is een boardevaluatie?

Net zoals alle rollen binnen een organisatie regelmatig op prestaties worden beoordeeld, verdient ook de raad van bestuur deze spiegeling. Een boardevaluatie is een gestructureerd proces om het functioneren, de samenstelling en de werkwijze van het bestuur in kaart te brengen én kansen voor verdere ontwikkeling te identificeren.

Proactief inzetten van boardevaluaties

Een effectief bestuur is niet alleen het visitekaartje van goed governance, maar een belangrijke aanjager van het algehele succes. Nu de verwachtingen van besturen evolueren door marktverschuivingen, veranderende wet- en regelgeving en toegenomen stakeholder-eisen, is het uitvoeren van grondige, regelmatige boardevaluaties relevanter dan ooit.

Besturen bepalen de strategische koers, waarborgen solide governance en cultiveren een cultuur van verantwoording. Ze vormen de brug tussen aandeelhouders en management en sturen de organisatie richting langetermijndoelstellingen.

Voordelen van een boardevaluatie

Het takenpakket van de raad van bestuur is in de loop der jaren sterk verruimd: naast traditionele toezichthoudende taken wordt van besturen nu ook verwacht dat ze zich diepgaand bezighouden met strategie, risicomanagement en duurzaamheid. Investeerders vragen steeds vaker vooraf naar boarddesign en effectiviteit, en in veel jurisdicties zijn boardevaluaties voor grote (genoteerde) ondernemingen zelfs verplicht.

Boardevaluaties bieden een systematische methode om het functioneren van het bestuur te onderzoeken op thema’s als samenstelling, interactie met het executive team, besluitvormingsprocessen en cultuur. Ze stimuleren een leer- en verbetercultuur, waardoor het bestuur continu adequaat blijft in een veranderende omgeving.

Uitvoeringsmodellen voor boardevaluaties

Er bestaan uiteenlopende modellen voor boardevaluaties, variërend van interne reviews onder leiding van de voorzitter of een auditcommissie tot externe beoordelingen door onafhankelijke adviseurs en observaties tijdens bestuursvergaderingen. Deze modellen verschillen in aanpak en focus, maar delen hetzelfde doel: een objectief beeld van de bestuurswerking en de aansluiting met de strategische doelen van de organisatie.

Evaluaties kunnen zich richten op het gehele bestuur, specifieke commissies of individuele bestuurders. Een grondige evaluatie omvat onder meer structuur, dynamiek, competenties, besluitvormingsprocessen en de bijdrage van individuele leden. Cruciaal is een veilige setting waarin bestuurders open en eerlijk kunnen reflecteren.

Het evaluatiemodel dient te worden afgestemd op de unieke context van de organisatie - denk aan eigendomsstructuur, sectorregulering en bedrijfscultuur. Zo verschilt de aanpak voor een beursgenoteerd bedrijf wezenlijk van die voor een familiebedrijf of een non-profit.

Frequentie van evaluaties

Best practices adviseren een jaarlijkse boardevaluatie als onderdeel van een regulier cyclus, aangevuld met een diepgaande, externe review elke drie jaar. Daarnaast kan bij ingrijpende veranderingen, zoals een fusie, acquisitie of strategiewijziging, een tussentijdse evaluatie waardevolle inzichten opleveren.

Kernelementen van een waardecreërend bestuur

Onze aanpak rust op de essentiële verantwoordelijkheden van een bestuur:

• Strategie, financieel toezicht, risicomanagement en het samenstellen van het juiste leiderschapsteam. Daarnaast is de rol van de voorzitter cruciaal: hij of zij benut de diversiteit aan competenties optimaal, ten bate van de organisatie, stakeholders en het management.
• Onderzoek en eerdere evaluaties wijzen vier pijlers uit:
  1. Bestuurs­samenstelling
  2. Team­dynamiek
  3. De relatie tussen voorzitter en CEO
  4. Structuur en processen (inclusief commissies)
• Goede governance, compliance en eigendomsstructuur vormen daarbij het fundament.
• Na elke evaluatie volgen we de voortgang met een heldere roadmap voor ontwikkeling.

Conclusie

Besturen die waarde creëren, erkennen het belang van introspectie, aanpassing en groei. Boardevaluaties zijn het hart van moderne corporate governance: ze bieden niet alleen een reflectie op huidige prestaties, maar ook een strategisch plan voor de toekomst. Door een cultuur van zelfevaluatie en doorlopende verbetering te verankeren, verhogen deze evaluaties de bestuurs­effectiviteit en leggen zij de lat voor leiderschap hoog. Ze zijn onmisbaar om de gezondheid van de organisatie te bevorderen, waarde te genereren en duurzaam succes te waarborgen.

__________________________________________________________

Neem contact op

Volg de links hieronder voor meer informatie of neem direct contact op met de leiderschapsadvies- en boardassessmentexperts van jouw lokale Odgers kantoor.